Bir müzik aleti yapımcısının karşılaştığı en önemli sorunlardan biri doğru ahşabın seçimidir. Dünyada çok çeşitli enstrümanlar bulunmaktadır. Bunlar vurmalı, yaylı, tuşlu , üflemeli v.b. sınıflara ayrılır. Yaylı enstrümanlar içerisinde keman yaylı gurubunun başında yeralmakla beraber orkestraların maestro sazı olarak anılır.
Keman gibi yaylı enstrümanların kökeni, Orta asya göçebe kültüründen gelmektedir. Kopuz ilk örnek olarak gösterilebilir. Bu yaylı aletler Orta Asyadan ipek yolu vasıtasıyla önce çin’e sonra Hindistan’a ve daha sonrasında Orta Doğu’ya yayılmışlardır. Ardından birçok değişim geçirmiştir. Günümüz kemanlarının ilk ortaya çıktığı yer 14. Yüzyılda kuzey İtalya’dır. Rönesans ilk keman yapımcılarına ivme kazandırmış ve Keman yapımı Avrupaya yayılmıştır. Rebec, Fer, Lira, Braci, Viel adlarıyla anılan yaylılar Keman’ın atası olan enstrümanlardır. Bazı kaynaklar ( Lavignac ) , Keman’ın Kemençe’i Guz’dan ( Oğuz Kemençesi ) alındığından bazıları ise, Arap kökenli çalgı olan Rebab’dan alındığından bahseder. Nicolo Amati, Paolo Maggini, Giuseppe Guarneri, Antonio Stradivarius 16. Ve 17. Yüzyılda Kemana son şeklini vermis büyük ustalardır. Yaylı Çalgıların adından da anlaşılacağı üzere tamamı Arşe adı verilen , bir başka deyişle yay ile çalınır. Tüm yaylı enstrümanlar günümüzde olduğu gibi at kılından yapılmaktadır. Ancak teknoloji gereği polyester üretimler de söz konusudur. Rezonans açısından at kılı doğal olmakla birlikte , tartışmasız bir işleve sahiptir.
Keman ana hatlarını korumakla birlikte 19.yy da bazı değişikliklere uğramıştır. Günümüz kemanlarında gövde ve sap daha uzun, köprü daha yüksektir doğru Pesten tize doğru sol, re, la , mi olarak 4 teli bulunmaktadır. Kemanın ve keman ailesinin yapısal olarak sırt kısmı, akçaağaçtan göğüs kısmı ise Ladin ağacından yapılır.
Keman ahşabının seçiminde çok önemli iki husus vardır. Bunlardan birincisi Akustik, ikincisi ise sanatsal estetiktir. Sanatsal estetik, Keman ağacının desenlerinin gövde üzerindeki uyumunun doğal yağ veya alkol bazlı verniklerle görsel açıdan marifetli eller tarafından işlenmesi neticesinde ortaya çıkar. Akustik estetik ise, Ahşap keman yapım elemanların tamamının kendi frekans skalası aralıklarında Tap, Wood ve Rub tonlarının frekanslarının (Hertz ( Hz )) enstrüman bütünlüğü içerisinde akustik armonilerinin bütünleşmesi neticesinde ortaya çıkar.
Yukarıda kısaca anlatmaya çalıştığımız ahşaba dair hususlar , kendi içlerinde tamamen bilimsel altlığa sahip, oldukça kompleks , yıllar süren araştırmaların , deneylerin ve imalatların sonucu elde edilen birikim, tecrübe ve ustalık birikimlerinin bir hiyerarşisidir.
Web sayfamızdaki yazılarımızın asıl amacı, yeni nesil yapımcılara varolan bilgilerimizi adım adım aktararak sonsuza giden bu melodi yolunun aydınlanmasını bir nebze sağlamak ve çağdaş Dünyada gelecek nesillere bir yayın bırakmaktır.
Umarım bu kubbenin bir hoş sedası oluruz.
Yaşamda olan ve olmayan tüm ustalara ve Keman dostlarına saygılarımla,
4 Mayıs 1993 , Trabzon, Uluer VARDALOĞLU
